Քիմիական ռեակցիաներ առաջանալու համար անհրաժեշտ է, որ նյութերը անմիջական հպման մեջ լինեն: Այդ նպատակով նյութերը մանրացնում են և խառնում:

Օրինակ` ծծմբի և երկաթի միջև ռեակցիան ընթանալու համար ծծումբը մանրացնում են, իսկ երկաթի փոշին ստանում են հատուկ եղանակով: Ստացված փոշիները խնամքով խառնում են` մասնիկների հավասարաչափ բաշխման համար:

Ծծմբի փոշի                                                       Երկաթի փոշի

Նյութի առավել նուրբ մանրացում, հնարավոր է դրանք ջրում լուծելով, որի պատճառով էլ ռեակցիաների մեծ մասն իրականացվում է լուծույթներում:

Լուծույթներում իրականացված ռեակցիաները

Տաքացման պայմանում ընթացող ռեակցիա

Այսպիսով, ռեակցիան սկսելու և ընթանալու պայմաններն են՝

Մանրացում, խառնում, տաքացում և այլն:

Անհրաժեշտ է հստակ տարբերել ռեակցիան «սկսելու» և ռեակցիայի «ընթանալու» պայմանները: Օրինակ` ջուրը քայքայելու համար էլեկտրական հոսանք անհրաժեշտ է  ոչ միայն սկզբում, այլև ռեակցիայի ամբողջ ընթացքում, այլ կերպ ռեակցիան կդադարի ընթանալ: Այս օրինակում էլեկտրական հոսանքը ռեակցիայի և՛ սկսվելու, և՛ ընթանալու պայմանն է:

Երկաթը (Fe) ժանգոտվում է միայն խոնավ օդում` ջրի և թթվածնի հետ միանալիս, երբ առաջանում է ժանգ անվանվող գորշ, փխրուն զանգված:

Երկաթի ժանգոտումը

Քիմիական ռեակցիաները, որպես կանոն, ուղեկցվում են կամ ջերմության անջատում (օրինակ այրումը), կամ կլանումով (օրինակ`քայքայման ռեակցիաներից շատերը): Այդպիսի ռեակցիաները տարբերակելը խիստ կարևոր է քիմիական փորձեր ծրագրելիս ու կատարելիս:

Հարցերին պատասխանել.

1. Ո՞ր երևույթն են անվանում քիմիական ռեակցիա:
Քիմիական ռեակցիաներ են կոչում այն երևույթները երբ մի նյութը, ինչ որ գործողության օգնությամբ դառնում է նոր նյութ որի հատկություները և կառուցվածքը փոխվում է։

2.Թվարկե՛ք քիմիական ռեակցիաների համար անհրաժեշտ մի քանի պայմաններ:
Տարբեր ջերմաստիճաներ, մանրացում, լուծում և ռեակցիաին համապատասխան նյութեր։

3. Թվարկե՛ք քիմիական ռեակցիաների բնորոշ մի քանի հատկանիշ:
Գույնի փոփողում

145. Բեռնատար մեքենան մեկ ուղերթով կարող է տեղափոխել պահեստում եղած ալյուրի 2 %-ը։ Քանի՞ ուղերթ պիտի կատարի այդ մեքենան՝ ամբողջ ալյուրը տեղափոխելու համար։
     100%:2%=50

146. Ո՞րն է ավելի քիչ՝ 150-ի 80 %-ը, թե՞ 100-ի 120 %-ը։
     100×120%=12000
     12000:100%=120%150×80%=12000
     12000:100%=120%
     Երկուսն էլ հավասար են իրար։

147. Գրքում կա 400 էջ։ Նրա էջերի 54 %-ը քանի՞ անգամ է շատ նրա էջերի
     18 %-ից։ Կփոխվի՞ արդյոք պատասխանը, եթե գրքում լինի 300 էջ։
     4×54=216000
     216:1=216
     4×18=72
     216:72=33×54=162
     162:1=162
     3×18=54
     162:54=3

Այո պատսխաները նույնն են։

149. AB հատվածի երկարության քանի՞ տոկոսն է AC հատվածի երկարությունը (տե՛ս նկ. 4):
     

ա) 50%

բ) 25%

գ) 20%

152․ Գտե՛ք 60 թվի բոլոր բաժանարարները։

1, 2, 3, 4, 5, 6, 10, 12, 15, 20, 30, 60